Czym jest terapia Poznawczo – Behawioralna – CBT

Terapia poznawczo-behawioralna, znana również jako CBT, to rodzaj terapii, który łączy w sobie elementy psychologii poznawczej i behawioralnej. Niezależnie od tego, czy zmagasz się z depresją, lękiem czy innymi problemami emocjonalnymi, CBT może Ci pomóc zmienić sposób myślenia i zachowania, aby poprawić jakość życia. Poniżej znajdziesz podstawowe cechy i zasady terapii CBT:

  • Łączenie myśli i zachowań – Terapia CBT skupia się na tym, jak myśli wpływają na Twoje emocje i zachowania. W trakcie terapii nauczysz się różnych technik, takich jak restrukturyzacja poznawcza, trening relaksacyjny, strategie radzenia sobie i ekspozycja, które pomogą Ci zrozumieć i zmieniać Twoje myśli oraz zachowania.
  • Skupienie na teraźniejszości – CBT koncentruje się na tym, co dzieje się w Twoim życiu teraz, zamiast zgłębiać przeszłość. Nauczysz się kwestionować i zmieniać nieprzydatne myśli, przekonania i postawy oraz poprawiać regulację emocjonalną. Terapia ta była pierwotnie stworzona do leczenia depresji, ale obecnie jest stosowana również w leczeniu lęku i innych zaburzeń psychicznych.
  • Indywidualne podejście – CBT zakłada, że każda osoba uczy się i interpretuje świat w inny sposób. Terapeuta pomoże Ci zrozumieć, jak Twój indywidualny sposób myślenia wpływa na Twoje emocje i zachowania, a także jak wprowadzić zmiany, aby poczuć się lepiej.
  • Praca nad konkretnymi problemami – W terapii CBT skupiasz się na określonych problemach związanych z Twoim zaburzeniem psychicznym. Terapeuta pomoże Ci znaleźć i przećwiczyć skuteczne strategie radzenia sobie, aby osiągnąć Twoje cele i złagodzić objawy zaburzenia.
  • Uczenie się nowych umiejętności – W CBT nauczysz się nowych umiejętności, które pomogą Ci lepiej przetwarzać informacje i radzić sobie z trudnościami. Dzięki temu będziesz mógł zmniejszyć objawy i związany z nimi niepokój.
  • Współpraca i wsparcie; Terapia CBT opiera się na współpracy między Tobą a terapeutą. Terapeuta będzie Cię wspierał, pomagając odkrywać własne przekonania i myśli oraz wprowadzać zmiany. Będziesz aktywnie uczestniczyć w procesie terapeutycznym, a terapeuta będzie wykorzystywał różne techniki, takie jak dialog sokratejski, aby pomóc Ci w zrozumieniu i modyfikacji nieprzystosowawczych schematów myślenia.
  • Dostosowanie do Twoich potrzeb – CBT jest elastyczną formą terapii, która może być dostosowana do Twoich indywidualnych potrzeb i celów. Terapeuta może wprowadzić modyfikacje w podejściu, aby lepiej spełnić Twoje potrzeby i przyspieszyć proces zdrowienia.

 

Fazy terapii CBT

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to proces, który składa się z kilku etapów, które pomagają pacjentom zmieniać swoje myśli i zachowania, aby lepiej radzić sobie z problemami emocjonalnymi i psychicznymi. Oto przystępne wyjaśnienie sześciu faz terapii CBT, które mają na celu pomóc potencjalnym pacjentom zrozumieć, czego mogą się spodziewać podczas terapii.

Ocena psychologiczna

Pierwszym krokiem w terapii CBT jest przeprowadzenie oceny psychologicznej, która pozwala terapeucie zrozumieć Twoje problemy i potrzeby. Wspólnie z terapeutą zidentyfikujesz krytyczne zachowania, które chcesz zmienić, czy to nadmiar, czy deficyt.

Rekonceptualizacja

W tej fazie terapii CBT skupiasz się na poznawczym aspekcie terapii. Terapeuta pomoże Ci zrozumieć, jak Twoje myśli wpływają na Twoje emocje i zachowania. Dzięki temu będziesz mógł zacząć zmieniać swoje nieprzystosowawcze myśli i przekonania, które przyczyniają się do problemów, z którymi się zmagasz.

Nabywanie umiejętności

Teraz, gdy zdajesz sobie sprawę z tego, jak Twoje myśli wpływają na Twoje życie, nadszedł czas, aby nauczyć się nowych umiejętności radzenia sobie. Terapeuta pomoże Ci opanować techniki, takie jak restrukturyzacja poznawcza, trening relaksacyjny, strategie radzenia sobie i ekspozycja, które pomogą Ci zrozumieć i zmieniać Twoje myśli oraz zachowania.

Szkolenie w stosowaniu i utrwalaniu umiejętności

W tej fazie terapii będziesz pracować nad praktycznym zastosowaniem nowo nabytych umiejętności w codziennym życiu. Będziesz ćwiczyć nowe strategie radzenia sobie, aby zmniejszyć częstotliwość, czas trwania lub intensywność nieprzystosowawczych zachowań.

Uogólnienie i utrzymanie

W tej fazie terapii pracujesz nad tym, aby nowe umiejętności stały się częścią Twojego życia. Będziesz praktykować je w różnych sytuacjach, aby upewnić się, że potrafisz je zastosować, gdy napotkasz wyzwania i trudności.

Obserwacja po leczeniu

Po zakończeniu terapii CBT, terapeuta będzie obserwował Twoje postępy, aby sprawdzić, czy interwencje były skuteczne. Jeśli Twoje krytyczne zachowania uległy zmniejszeniu lub poprawie, oznacza to, że terapia przyniosła pozytywne rezultaty. Jeśli jednak potrzebujesz dodatkowego wsparcia, terapeuta może zaproponować dalsze sesje lub inne strategie radzenia sobie, które pomogą Ci utrzymać postępy.

Podsumowując, terapia CBT to proces, który przechodzi przez sześć faz, mających na celu pomóc Ci zmienić myśli i zachowania, aby skuteczniej radzić sobie z problemami emocjonalnymi i psychicznymi. Współpracując z terapeutą, nauczysz się rozpoznawać i zmieniać nieprzystosowawcze myśli, przekonania i schematy, a także zdobędziesz nowe umiejętności radzenia sobie z trudnościami życiowymi.

Pamiętaj, że terapia CBT jest procesem dostosowanym do Twoich indywidualnych potrzeb. Współpraca z terapeutą pozwoli Ci odkryć, jakie zmiany są potrzebne, aby osiągnąć życiowe cele i poprawić jakość życia. Terapia CBT jest wsparciem, które może pomóc Ci zrozumieć siebie, zmienić swoje myśli i zachowania oraz cieszyć się lepszym zdrowiem psychicznym.

Zastosowania  i dowody skuteczności klinicznej terapii poznawczo-behawioralnej (CBT)

Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) to metoda terapeutyczna, która zdobyła uznanie w różnych dziedzinach medycyny ze względu na swoją skuteczność i szerokie zastosowanie. Dowody naukowe wskazują, że CBT może pomóc osobom z różnymi problemami psychicznymi i emocjonalnymi, takimi jak lęk, depresja, ataki paniki, fobie, bulimia czy schizofrenia.

W przypadku dorosłych pacjentów badania wykazały, że CBT jest pomocne w leczeniu zaburzeń lękowych, dysmorfii ciała, depresji, zaburzeń odżywiania, przewlekłego bólu krzyża, zaburzeń osobowości, psychoz, schizofrenii czy zaburzeń związanych z używaniem substancji. CBT może być również stosowane w przypadku depresji i lęków związanych z fibromialgią.

Wśród dzieci i młodzieży CBT odgrywa istotną rolę w leczeniu zaburzeń lękowych, dysmorfii ciała, depresji i myśli samobójczych, zaburzeń odżywiania i otyłości, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (OCD) oraz stresu pourazowego. Terapia ta jest również pomocna w przypadku powtarzających się zaburzeń zachowania, takich jak tiki i trichotillomania. Ponadto, CBT stosowane w połączeniu z hipnozą i odwróceniem uwagi może zmniejszyć doznawany przez dzieci ból.

Warto zauważyć, że niektóre badania wykazały, iż CBT może wpłynąć na poprawę frekwencji uczniów w szkole, choć nie miało to wpływu na lęk. Należy jednak pamiętać, że większość badań miało swoje ograniczenia, dlatego konieczne są dalsze badania w celu potwierdzenia tych wyników i uzyskania bardziej jednoznacznych wniosków.

Podsumowując, terapia poznawczo-behawioralna jest szeroko stosowana metoda leczenia, która pomaga pacjentom różnych grup wiekowych w radzeniu sobie z różnorodnymi problemami psychicznymi i emocjonalnymi. Dzięki swojej skuteczności i wszechstronności CBT może stanowić istotny element planów terapeutycznych wielu osób. Jeśli zmagasz się z jednym z wymienionych zaburzeń lub doświadczeń, pamiętaj, że CBT może być pomocne i warto rozważyć skorzystanie z takiego wsparcia.